Τι γιορτάζουμε και τι τρώμε του Σταυρού: 25 συνταγές για όσους νηστεύουν

Τι γιορτάζουμε και τι τρώμε του Σταυρού: 25 συνταγές για όσους νηστεύουν

Στις 14 Σεπτεμβρίου γιορτάζεται η Ύψωση του Τιμίου Σταυρού, του κορυφαίου συμβόλου της Χριστιανοσύνης. Είναι ημέρα άλαδης νηστείας – εκτός και αν, όπως συμβαίνει τώρα, η γιορτή πέφτει Σάββατο ή Κυριακή.

Η Ημέρα Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, είναι μια μεγάλη γιορτή που αναγνωρίζεται ως δεσποτική* από την Ορθόδοξη Εκκλησία και τιμάται από όλους τους Χριστιανούς απανταχού της γης. Γιορτάζεται στις 14 Σεπτεμβρίου σε ανάμνηση της Υψώσεώς του στα Ιεροσόλυμα, μετά την ανεύρεσή του από την Αγία Ελένη, μητέρα του Μεγάλου Κωνσταντίνου. Για την ημέρα του Σταυρού η Εκκλησία μας ζητεί και επιβάλλει την απόλυτη νηστεία, ακόμη και από το λάδι και τα θαλασσινά χωρίς αίμα, ημέρα νηστείας εφάμιλλη με εκείνη της Μεγάλης Παρασκευής των Παθών του Κυρίου. Μοναδική εξαίρεση η περίπτωση να συμπίπτει η 14η Σεπτεμβρίου με Σάββατο ή Κυριακή, γεγονός που επιτρέπει τη χρήση λαδιού, όπως συμβαίνει στην τωρινή επέτειο του 2024, με τα πάσης φύσεως λαδερά πιάτα, με κορυφαία τα φασολάκια, να έχουν την τιμητική τους.

Για την ιστορία και κατά την παράδοση της Εκκλησίας μας, ήταν το 326 που η Αγία Ελένη αποφάσισε να πάει στην Ιερουσαλήμ για να κτίσει τον ναό του Παναγίου Τάφου αλλά και να βρει τον Τίμιο Σταυρό, που είχε πια καθιερωθεί ως κορυφαίο σύμβολο από τα πρώτα κιόλας χρόνια της Χριστιανοσύνης. Ήταν και το σύμβολο του στρατού του γιου της, όπως αυτό εμφανίστηκε στον ουρανό με τη φράση «Εν τούτω νίκα» λίγο πριν από τη νικηφόρα μάχη του κατά του Μαξεντίου για τη διεκδίκηση της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Μετά από χρόνιες προσπάθειες βρέθηκαν στην περιοχή του μαρτυρίου τρεις σταυροί, ο ένας του Ιησού Χριστού και οι δύο των ληστών που σταυρώθηκαν μαζί του και με θαυμαστό τρόπο εντοπίστηκε ποιος από τους τρεις ήταν ο σταυρός του Κυρίου.

Η επίσημη ανύψωσή του, η Πρώτη χρονικά, έγινε στις 14 Σεπτεμβρίου του 335 στον ναό της Αναστάσεως πάνω από τον Πανάγιο Τάφο. Υπήρξε και Δεύτερη Ύψωση, το 626, πάλι στις 14 Σεπτεμβρίου, όταν ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ηράκλειος τον επανέφερε νικώντας τους Πέρσες που είχαν συλήσει τον Τίμιο Σταυρό καταλαμβάνοντας την Ιερουσαλήμ το 613. Έκτοτε επικράτησε η συνήθεια της διάδοσης τεμαχίων του Τιμίου Σταυρού, ελαχιστότατων σε μέγεθος ή και κάπως μεγαλύτερων, με την προσδοκία της θείας προστασίας στους κατόχους του Τιμίου Ξύλου.

Το απολυτίκιο της γιορτής «Σώσον, Κύριε, τον λαόν Σου και ευλόγησον την κληρονομίαν Σου, νίκας τοις βασιλεύσι κατά βαρβάρων δωρούμενος και το σον φυλάττων, δια του Σταυρού Σου, πολίτευμα» διερμηνεύει με τον καλύτερο τρόπο την εδραιωμένη πεποίθηση των χριστιανών για την προστασία που προσφέρει το Τίμιο Ξύλο.

*  Δεσποτικές ονομάζονται οι γιορτές που συνδέονται με τα γεγονότα της ζωής του Χριστού, ενώ θεομητορικές εκείνες που συνδέονται με τα γεγονότα της ζωής της Παναγίας.

Όταν η γιορτή πέφτει Σάββατο ή Κυριακή, τα λαδερά έχουν την τιμητική τους

Πολλά ωραία πιάτα μπορούμε να κάνουμε και με όσπρια την Ημέρα του Σταυρού

Μπριάμ λαχανικών φουρνιστό

Γίγαντες στον φούρνο

Γίγαντες στον φούρνο από το Άγιο Όρος

Πιπεριές κέρατο γεμιστές με ρύζι από την Ταβέρνα των Φίλων

Καλοκαιρινό λαδερό

Καλοκαιρινό λαδερό, από την Εύη Βουτσινά

Σαλάτα με ψητή κολοκύθα, πρασινάδες, κολοκυθόσπορους και ντρέσινγκ με πετιμέζι

Φαβατοκεφτέδες από την Αμοργό

Χάνδρες λαδερές

Χάντρες λαδερές από την Πόλη

Φασολάκια λαδερά, φουρνιστά, με όλα τα υλικά από την αρχή στο ταψί

Φακές σαλάτα με κολοκυθάκια και φρέσκο κόλιανδρο

Λαδερό με κολοκύθα, μανιτάρια και πατάτες

Φασολάκια με ροβίτσα και κολοκυθανθούς τηγανητούς

Μπριάμ στην κατσαρόλα

Ρεβυθάδα φούρνου με ολίγα φασόλια, από την Πάρο

Μπριάμ ελαφρύ, με λιγότερες πατάτες

Χορτοκεφτέδες με κολοκυθοανθούς, του Μοναχού Επιφάνιου

Ο ρωμαίικος ντολμάς γιαλαντζί

Ρεβυθοσαλάτα με κολοκυθάκια και ξηρούς καρπούς

Πατάτες γιαχνί με κανέλα, δάφνη και ξερή ρίγανη

Πατάτες γιαχνί του Μοναχού Επιφάνιου – οι καλύτερες που έχουμε φάει

Μελιτζάνες στον φούρνο

Μελιτζάνες στον φούρνο αγιορείτικες

Φάβα λαδερή με κάππαρη

Φασόλια μαυρομάτικα σαλάτα, από τον Μοναχό Επιφάνιο

Μελωμένα γεμιστά κονφί με ρύζι και φυστίκια Αιγίνης

Μελιτζάνες ιμάμ με πετιμέζι και σάλτσα από πιπεριές Φλωρίνης

Σαλάτα με κινόα ή κουσκούς, σταφύλια και πετιμέζι

Πατατούλες φούρνου με πορτοκάλι και πετιμέζι

Πηγή : gastronomos. gr