Από την Πάτρα ερχόμουνα - Καλαματιανό Πελοποννήσου

Από την Πάτρα ερχόμουνα - Καλαματιανό Πελοποννήσου

 

Μωραΐτικο, πολύ παλιό, ξεχασμένο πια τραγούδι σε επτάσημο ρυθμό (7/8), το οποίο κατέγραψε ο αείμνηστος μουσικολόγος και ερευνητής Σίμων Καράς και ανήκει στη συλλογή του Συλλόγου προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής.

Σήμερα, μια άλλη εκδοχή του τραγουδιού με την ίδια στερεοτυπική αρχή «Από την Πάτρα ερχόμουνα...», αλλά με διαφοροποιημένα λόγια και υπόθεση, συνεχίζει να είναι γνωστή και να ακούγεται σε πανηγύρια και σε εκδηλώσεις.

Ο ίδιος ο Σίμωνας Καράς ανέφερε: «Τραγούδι παλαιό και ξεχασμένο, τραγούδι λυρικό, γεμάτο πάθος και απαισιοδοξία, έλεγος* μάλλον παρά τραγούδι είναι τούτο το μωραΐτικο καλαματιανό συρτό που μας συνδέει με τις ιστορικές αναμνήσεις δύο μεγάλων πελοποννησιακών πόλεων και κέντρων πολιτιστικών του παρελθόντος: την Πάτρα και την Μονεμβασία. Την Πάτρα, της οποίας είναι γνωστή η ιστορία, ο πλούτος, το εμπόριο και η βιοτεχνία, καθώς και η πολιτισμένη κοινωνία της. Αλλά και την Μονεμβασία, το γραφικό κάστρο, την αετοφωλιά θα έλεγε κανείς, τη χτισμένη πάνω σε μια ψηλή και απότομο βραχώδη νησιωτική προεξοχή της Ανατολικής Λακωνίας, με την παραλία της οποίας τη συνδέει στενή λωρίδα γης, όση εχρειάζετο για τη διάβασι των ανθρώπων εκείνου του καιρού. Γι' αυτό και την είπαν Μονομπασιά, δηλαδή πολιτεία που έχει μια και μόνη είσοδο, μια και μόνη "εμπασιά".

 

 *έλεγος = ελεγεία | θρήνος | θρηνητικό/πένθιμο ποίημα

 

ΔΙΣΚΟΣ: «Τραγούδια Πελοποννήσου» (δίσκος βινυλίου)

Εκδότης/Παραγωγός: Σύλλογος προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής

 

 

Ακούστε το τραγούδι

https://www.youtube.com/watch?v=7Oax0KfX5Ok

 

 

ΤΡΑΓΟΥΔΙ: Χορωδία του Συλλόγου προς Διάδοσιν της Εθνικής Μουσικής, υπό την διεύθυνση του Σίμωνα Καρά (ηχογραφήσεις 1958 – 1960)

Κλαρίνο: Φίλιππος Ρούντας

Βιολί: Αντώνιος Τσόχος

Λαούτο: Σταύρος Αδριανός

Ούτι: Αγάπιος Τομπούλης

Κανονάκι: Νίκος Στεφανίδης

 

 

Οι στίχοι:

Από την Πάτρα 'ρχόμουνα, μαζεύοντις λελούδια

και το φεσάκι μου στραβά και λέγοντις τραγούδια.

Λαλούδι της Μονεμβασιάς, να μη μ' αλησμονήσεις,

στο θάνατό μου να βρεθείς, τα μάτια να μου κλείσεις.

 

(Σαν δεις παπάδες να 'ρχονται με θυμιατά στα χέρια,

αν είσαι αγάπη και πονείς, πάρ' τους με τα μαχαίρια).

 

Κι όταν θα με σηκώσουνε τέσσερα παλικάρια,

αν είσαι αγάπη και πονείς, πάρ' τους με τα λιθάρια.

Κι όταν θα με περάσουνε στης εκκλησιάς την πόρτα,

να βάλεις μία ψιλή φωνή να μαραθούν τα χόρτα.

 

(Κι όταν θα μ' αποθήκουνε στης εκκλησιάς τη μέση,

να βάλεις μια ψιλή φωνή, να γκρεμιστεί, να πέσει.

Κι όταν θα μ' ακουμπήσουνε, στο 'ρημο το κιβούρι*,

τότε να μπήξεις μια φωνή, για να σ' ακούσουν ούλοι).

 

*κιβούρι = τάφος

 

 

Πηγή: youtube -  #greek_folk_music

Φωτογραφία: el.wikipedia.org