...Ο Νόστος Γαλατσίου Λαογραφικός & Χορευτικός Όμιλος σας εύχεται Καλή Σαρακοστή

Παρασκευή 11 Φεβρουαρίου 2022

Έθιμα Φεβρουαρίου Κορέλες & Γέροι Σκύρος


Γέροι, οι Κορέλες και οι Φράγκοι της Σκύρου


Για ακόμη μία χρονιά αναβίωσε στη φιλόξενη Χώρα της Σκύρου το έθιμο με τους Γέρους, τις Κορέλες και τους Φράγκους το τελευταίο Σάββατο της Αποκριάς.

Η Σκύρος με τα γραφικά σοκάκια της, τη ξέφρενη πομπή των Γέρων, τον ανάλαφρο χορό της Κορέλας και το βάδισμα του μοναχικού Φράγκου πρόσφερε σε μικρούς και μεγάλους ένα ξέφρενο αποκριάτικο γλέντι με πηγαία και άκρως εντυπωσιακά δρώμενα το Σάββατο 12 Μαρτίου.

Από νωρίς το απόγευμα οι γέροι μαζί με τις κορέλες άρχισαν να ετοιμάζονται προκειμένου να ανέβουν, χορεύοντας στα σοκάκια, στο κάστρο κουνώντας τις κουδούνες τους και ξεσηκώνοντας τη Χώρα της Σκύρου.

Αυτός ο ήχος των κουδουνιών θεωρούν από παλιά ότι ήταν αποτρεπτικός για τα δαιμόνια, για το Κακό ενώ οι Σκυριανοί πιστεύουν ότι αυτό το έθιμο υπενθυμίζει μια καταστροφή για να την ξορκίσει. Σύμφωνα με το μύθο ο γέρος μαζί με τη γριά όταν μια ασυνήθιστη κακοκαιρία σκότωσε όλες τις αίγες τους τρελάθηκαν. Τότε ο γέρος φόρεσε το τομάρι του μεγαλύτερου τράγου του, ζώστηκε όλα τα κουδούνια του κοπαδιού του και συνοδευόμενος από τη γυναίκα του, η οποία ήταν ντυμένη με τα κουρέλια που της είχαν απομείνει, κατέβηκαν στη Χώρα προκειμένου να διαλαλήσουν την καταστροφή τους χορεύοντας σαν τρελοί.

Οι γέροι φορούν ένα βαρύ, μαύρο «καπότο» με μακρύ τρίχωμα και κουκούλα, την οποία συγκρατεί το παραδοσιακό ζωνάρι του βοσκού, που κρέμεται στο στήθος μαζί με ένα χρωματιστό μαντίλι. Το παντελόνι είναι το παραδοσιακό κοντοβράκι του βοσκού, όπως και οι «τροχαδόκαλτσες» και τα δερμάτινα σανδάλια και κρύβουν το πρόσωπό τους με μάσκα από δέρμα νεογέννητου κατσικιού. Τέλος, η στολή συμπληρώνεται από το κράτημα ενός μπαστουνιού το οποίο κραδαίνουν στον αέρα όταν κάνουν άλματα ή απλώς στηρίζονται σε αυτό.

Οι κορέλες φορούν την παραδοσιακή γυναικεία, σκυριανή, φορεσιά, άσπρη, με κεντημένη ποδιά και χρωματιστό μαντίλι στο κεφάλι και κρύβουν το πρόσωπό τους πίσω από μία μάσκα.

Οι Γέροι λοιπόν, οι Κορέλες και οι Φράγκοι ανηφορίζουν προς το κάστρο χτυπώντας τα κουδούνια τους. Αφού ανέβουν στο Κάστρο χτυπάνε τη καμπάνα που είναι στο εκκλησάκι του Άι-Γιώργη και επιδίδονται σε χορευτικές φιγούρες υπό τον ήχο των κουδουνιών.

Στη συνέχεια κατεβαίνουν πάλι προς τη Χώρα και στο κεντρικό σοκάκι της στήνουν χορούς με την Κορέλα να κουνάει το μαντίλι της, να στριφογυρνάει και να τους ανοίγει το δρόμο, τους Γέρους να κουνάνε ρυθμικά τους γοφούς τους και να κάνουν άλματα στον αέρα με μία συγκεκριμένη φιγούρα.

Και ο χορός καλά κρατεί μέχρι να κουραστούν έως το επόμενο πρωί που θα βγουν ξανά στο δρόμο μέχρι το μεσημέρι όπου όλοι οι κάτοικοι και οι επισκέπτες της Σκύρου μαζεύονται στην κεντρική πλατεία τηρώντας το έθιμο της τράτας.


Δευτέρα 7 Φεβρουαρίου 2022

Έθιμα Φεβρουαρίου Μπούλες & Γενίτσαροι

 

               ΜΠΟΥΛΕΣ & ΓΕΝΙΤΣΑΡΟΙ (Νάουσα)

Ένα έθιμο με βαθιές ρίζες, που στο πέρασμα της μακραίωνης ιστορίας του ενσωμάτωσε στοιχεία της τοπικής παράδοσης και των ηρωικών αγώνων.




Πρώτη μαρτυρία για το δρώμενο έχουμε το 1706, αντί μνημόσυνου για το παιδομάζωμα της προηγούμενης χρονιάς. Την μεγαλύτερη ακμή του γνώρισε στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ου αιώνα και φθάνει αναλλοίωτο μέχρι τις μέρες μας.

Οι άνδρες συνηθίζουν να μεταμφιέζονται σε Γενίτσαρους και Μπούλες. Μπούλες ντύνονται οι λεπτοκαμωμένοι, ενώ Γενίτσαροι οι γεροδεμένοι. Η Μπούλα φορεί την τοπική γυναικεία νυφική φορεσιά και στολίζει το κεφάλι της με λευκό πέπλο, χρωματιστές κορδέλες και πολλά χάρτινα λουλούδια. Ο Γενίτσαρος φορεί φουστανέλα, τσαρούχια, μάλλινες μακριές κάλτσες και γιλέκο. Στολίζει το στήθος και την πλάτη του με πολλά νομίσματα και τη φουστανέλα του με πολλές αλυσίδες. Όταν περπατά, κουνάει το σώμα του και χοροπηδάει, για να κουδουνίζουν όσα φορεί. Στο κεφάλι, στη μέση και στο χέρι του δένει από ένα μαντίλι, ενώ στο λαιμό κρεμά σταυρό και αλυσίδα με φυλακτό. Η Μπούλα κι ο Γενίτσαρος φορούν στο πρόσωπο κέρινες μάσκες. Μαζεύονται παρέες-παρέες και κατεβαίνουν στην πλατεία της πόλης χορεύοντας.

Οι κάτοικοι της Νάουσας λένε, ότι στα χρόνια της τουρκοκρατίας, οι αρματολοί έβρισκαν στις Απόκριες την ευκαιρία να έλθουν στην πόλη μασκαρεμένοι και να γλεντήσουν με τους συγγενείς και τους φίλους τους, χωρίς να φοβούνται ότι θα τους αναγνωρίσουν οι Τούρκοι.