...Ο Νόστος Γαλατσίου Λαογραφικός & Χορευτικός Όμιλος σας εύχεται Καλή Σαρακοστή

Παρασκευή 5 Απριλίου 2024

«Ζερβοδέξος» - Μεγάλο Μοναστήρι Ανατολικής Ρωμυλίας

«Ζερβοδέξος» - Μεγάλο Μοναστήρι Ανατολικής Ρωμυλίας

 


 

 Ιδιότυπος χορός και σκοπός από το Μεγάλο Μοναστήρι της Ανατολικής Ρωμυλίας, ο οποίος (καθώς φανερώνει το όνομά του) έχει κινητικό μοτίβο το οποίο κινούνταν και προς τις δύο κατευθύνσεις του χορού (αριστερά και δεξιά). Πρόκειται για σκοπό σε πεντάσημο ρυθμό (5/8), ο οποίος είναι διαδεδομένος και ως μελωδία, αλλά και σε διάφορες παραλλαγές βημάτων σε ολόκληρη τη Θράκη.

 

Πιο αναλυτικά, ο χορός ονομάζεται «Ποδαράκι» από τους Καβακλιώτες πρόσφυγες (Καβακλί Ανατολικής Ρωμυλίας), «Τριπόδης» από τους Καρυώτες πρόσφυγες (Καρυές Αν. Ρωμυλίας), «Τρουπκανίτσα» από τους Μπογιαλικιώτες πρόσφυγες (Μικρό και Μεγάλο Μπογιαλίκι Αν. Ρωμυλίας) και «Το φλουρί» από τους Μεσημβριώτες πρόσφυγες (Μεσήμβρια Αν. Ρωμυλίας). Στην περιοχή του Έβρου ονομάζεται «Νταχτιρντί» ή «Νταχτιρί».

 

 

Ακούστε το: https://www.youtube.com/watch?v=Tk7IdObyNKU

 

Παίζουν οι μουσικοί : Νίκος Φιλιππίδης καβάλι, Νεκτάριος Κοσμίδης βιολί, Δημήτρης Αλτσαντσίδης ακορντεόν, Νίκος Μούτσελος γκάιντα, Αναστασία Κοσμίδου νταούλι.

 

ΔΙΣΚΟΣ: "Από τη Θράκη του Ορφέα & του Διονυσου" Σκοποί και τραγούδια της Ανατολικής Ρωμυλίας (Βόρειας Θράκης)

 

Συλλογή τραγουδιών - Κείμενα: Γιάννης Πραντσίδης

Επιμέλεια έκδοσης - Παραγωγής: Δήμος Πραντσίδης

 

 

Πηγή:

Greek folk Music – youtube.com

Protothema.gr

 

Μοιρολόγια

Μοιρολόγια

 

                                             Νικηφόρος Λύτρας, Ψαριανό Μοιρολόι (1888)

 

Μοιρολόγια (από τις αρχαίες ελληνικές λέξεις μορα + λέγω) ονομάζονται τα λυρικά τραγούδια με θρηνητικό, επαινετικό και εγκωμιαστικό χαρακτήρα, τα οποία εκφράζουν θλίψη και πόνο για το θάνατο ενός προσφιλούς προσώπου, και τραγουδιούνται κατά την πρόθεση ή την κηδεία του. Περιγράφεται η ανθρώπινη μοίρα, ο αποχωρισμός από την οικογένεια και οι αρετές του νεκρού. Το μοιρολόι αποτελεί στην Ελλάδα μία από τις σημαντικότερες κατηγορίες δημοτικού τραγουδιού.

 

Ιστορία

Τα μοιρολόγια έχουν πανάρχαιη καταγωγή και συνεχίζονται αδιακόπως από την αρχαιότητα μέχρι τη σημερινή εποχή.

Στην Αρχαία Ελλάδα κάνουν την εμφάνιση τους ήδη από την εποχή του Ομήρου. Στην Ιλιάδα υπάρχουν τρία μοιρολόγια στις ραψωδίες Ψ και Ω, όπου στο πρώτο ο Αχιλλέας θρηνεί τον Πάτροκλο, ενώ στο δεύτερο και στο τρίτο θρηνούν η Ανδρομάχη και η Εκάβη τον Έκτορα αντίστοιχα. Μάλιστα στο μοιρολόι στο νεκρό Έκτορα, οι γυναίκες που ακολουθούν τα θρηνητικά τραγούδια των αοιδών, αποτελούν έναν προπομπό των σημερινών Μοιρολογήστρων.

Στα νεώτερα χρόνια τα μοιρολόγια βρίσκονται στο απόγειο της καλλιέργειας τους, αλλά και στη σημερινή τους μορφή, κυρίως κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, όπου αποκτούν και χαρακτηριστικά κλέφτικων τραγουδιών. Έχουν υμνητικό και επαινετικό χαρακτήρα, εγκωμιάζοντας το νεκρό και εκφράζοντας το πόνο της απώλειας.

 

Κατηγορίες μοιρολογιών

Μανιάτικο μοιρολόι

Τα μοιρολόγια σύμφωνα με το περιεχόμενο και το χαρακτήρα τους μπορούν να υπαχθούν στις εξής κατηγορίες:

  • Επαινετικά μοιρολόγια, τα οποία εκφράζουν με τρόπο άμεσο τις αρετές και τα χαρίσματα των νεκρών.
  • Αλληγορικά μοιρολόγια, τα οποία χρησιμοποιούν αλληγορίες προκειμένου να εγκωμιάσουν το νεκρό, όπου παρομοιάζεται με τον ήλιο, το φεγγάρι κτλ.
  • Μοιρολόγια του «Κάτω Κόσμου και του Χάρου».

 

Ακολουθεί ενδεικτικό αλληγορικό μοιρολόι.

 

Είχα μηλιά στην πόρτα μου και δέντρο στην αυλή μου,
και τέντα κατακόκκινη το σπίτι σκεπασμένο,
και κυπαρίσσι ολόχρυσο κι ήμουν ακουμπισμένη,
είχα κι ασημομάντηλο στο σπίτι κρεμασμένο.
Τώρα η μηλιά μαράθηκε, το δέντρο ξεριζώθη,
κι η τέντα κατακόκκινη, κι εκείνη μαύρη εγίνη,
το κυπαρίσσι το χρυσό, έπεσε και τσακίστη,
τ' ασημομάντηλο έσβησε, το σπίτι δε φωτάει.

 

Μάνη

Τα μοιρολόγια καλλιεργήθηκαν ιδιαίτερα στη Μάνη. Σε εκείνη την περιοχή το μοιρολόι αποτελεί δραστηριότητα που ασκούν κυρίως γυναίκες. Πρόκειται για ιδιαίτερα έντονα μοιρολόγια, τα οποία χαρακτηρίζονται μορφολογικά απο τον οκτασύλλαβο στίχο και απο τη χρήση αυτοσχεδιασμών.

 

Παραπομπές

  1. «Μοιρολόι». ΠΑΠΥΡΟΣ LAROUSSE ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ. Αθήνα: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε. 2013. σελ. 341. ISBN 978-960-503-549-5.
  2. Παρίσσης Ιωάννης-Παρίσσης Νικήτας (2010). «Μοιρολόγια». ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ. Αθήνα: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ. σελ. 112. ISBN 960-06-0795-8.
  3. Γεράσιμος Αν. Μαρκαντωνάτος (2013). «Μοιρολόγια». ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. Αθήνα: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε. σελ. 238. ISBN 978-960-503-298-2.
  4. Παρίσσης Ιωάννης-Παρίσσης Νικήτας (2010). «Μοιρολόγια». ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ. Αθήνα: ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ. σελ. 113. ISBN 960-06-0795-8.
  5. Γεράσιμος Αν. Μαρκαντωνάτος (2013). «Μοιρολόγια». ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟΙ ΚΑΙ ΦΙΛΟΛΟΓΙΚΟΙ ΟΡΟΙ. Αθήνα: Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε. σελ. 238. ISBN 978-960-503-298-2.
  6. «Πέτρου Τζεφέρη: το μοιρολόι για τον μίστερ Βάγγο...».
  7. Ζαχαροπούλου, Κλεοπάτρα (23 Αυγούστου 2017). ««Εκδοχές μεταφυσικής φαντασίας στα δημοτικά τραγούδια»». Fractal. H γεωμετρία των ιδεών.
  8. Κώστας Πασαγιάννης (1928). «Μοιρολόγια». Μανιάτικα Μοιρολόγια και Τραγούδια. Αθήνα.
  9. Seremetakis, Constantina Nadia (1997). The last word: women, death, and divination in Inner Mani (Nachdr. έκδοση). Chicago: Univ. of Chicago Press. ISBN 978-0-226-74876-4.

 

Πηγή: el.wikipedia.org

 

 

Καλοκαιρινά αγροτικά έθιμα λαϊκής θρησκευτικότητας

Καλοκαιρινά αγροτικά έθιμα λαϊκής θρησκευτικότητας

 

Μανώλης Γ. Βαρβούνης, Καθηγητής Λαογραφίας στο Τμήμα Ιστορίας & Εθνολογίας Δημοκριτείου Πανεπιστημίου Θράκης

 

 

 

Το καλοκαίρι, εποχή  συγκομιδής με κυριαρχική θέση στην παραδοσιακή ελληνική αγροτική οικονομία, αποτελεί περίοδο κατά την οποία οι εορτές και οι πανηγύρεις έχουν πρωτίστως αγιοφυλακτικό και αγιοπροστατευτικό, και δευτερευόντως διαβατήριο, οριακό και γονικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα συμβαίνει με τις αντίστοιχες εορτές της άνοιξης. Ο άνθρωπος, εργαζόμενος σκληρά και υπό αντίξοες συχνά καιρικές συνθήκες, έχει ανάγκη να αναπαυθεί και να ψυχαγωγηθεί, κι αυτό κυρίως του προσφέρουν τα καλοκαιρινά πανηγύρια, τα οποία γι’ αυτό τό λόγο περιβάλλονται συχνά από διηγήσεις για αγίους τιμωρούς, οι οποίοι τιμωρούν -συχνά καταστρέφοντας τους τη σοδειά- εκείνους που δεν τηρούν την αντίστοιχη εθιμική αργία της εορτής τους.

 

Η χρονική αυτή περίοδος αποτελεί την εποχή του θερισμού και της συγκομιδής των δημητριακών, πρωταρχικών ειδών διατροφής και απαραίτητων για την επιβίωση της κοινότητας και την οργάνωση της οικιακής οικονομίας. Για τους λόγους αυτούς, ο θερισμός συχνά προσδιορίζεται από προχριστιανικά έθιμα, τα περισσότερα των οποίων ανάγονται στην αρχέγονη λατρεία του αγρού. Συνήθιζαν λοιπόν σε διάφορους τόπους να αφήνουν αθέριστο μέρος του αγρού, ενώ από τα τελευταία στάχυα έπλεκαν ένα είδος ψάθας, ή έναν σταυρό, που άφηναν στο εικονοστάσι του σπιτιού, τους σπόρους δε που εμπεριείχε αναμείγνυαν με τον σπόρο της σποράς της επόμενης χρονιάς, για ευλογία.

 

Πρόκειται για τελετουργική προσπάθεια συνέχισης της γονιμοποιητικής δύναμης του αγρού, πού τους ήταν απαραίτητη για  την επιβίωση τους, στα πλαίσια των αγροτοκτηνοτροφικών κοινοτήτων του λαϊκού πολιτισμού. Σε άλλες περιοχές τα πρώτα δράγματα των θεριστών τοποθετούνταν σταυροειδώς στο χωράφι ή στο εικονοστάσι, ή προσδέμνονταν στο κεντρικό ξύλο που συγκρατούσε τη σκεπή του σπιτιού, και συμβόλιζε τον άντρα, σύζυγο, πατέρα και αρχηγό της οικογένειας» Στην Κύπρο παρίσταναν το παιγνιώδες δρώμενο του λαγού και του κυνηγού, και για το οποίο ο Γ. Α. Μέγας σημειώνει ότι ο λαγός συμβολίζει τον δαίμονα του σίτου και χορηγό της συγκομιδής, με στόχο να μεταβιβαστεί  σε  αυτόν η  θεριζόμενη, άρα και εξαντλούμενη, γονιμική δύναμη της σοδειάς.

 

Παρόμοια έθιμα αγροτικής λαϊκής λατρείας υπάρχουν και κατά τον αλωνισμό, κατά τον οποίο έστηναν το πρώτο δεμάτι όρθιο στη μέση του αλωνιού. Μετά το τέλος της διαδικασίας, ο νοικοκύρης χάραζε ένα μαγικό-προστατευτικό κύκλο γύρω από το σπόρο, τον σταύρωνε και έστηνε το πτύο ή τον λιχνιστήρα όρθιο στο κέντρο του καρπού και το περίχυνε με σπόρους, τελώντας ευετηρικά καταχύσματα. Από τον πρώτο σπόρο τελούσαν απαρχές, προσφέροντάς τον στο ναό, στη βρύση ή στο πηγάδι του σπιτιού ή του χωριού. Σε άλλες περιοχές επίσης δεν δρασκελίζουν το σωρό του σπόρου, τον προφυλάγουν από έντονα καιρικά φαινόμενα με αντιβασκάνια και προφυλακτικά μέσα όπως ο σταυρός και η λαμπάδα της Ανάστασης, και γενικά τον περιχαρακώνουν συμβολικά, στο πλαίσιο μίας παλαιότατης προχριστιανικής λατρείας του σίτου, που διαπιστώνεται σε όλους σχεδόν τους λαούς οι όποιοι καλλιεργούν δημητριακά. Η χρήση μηχανικών  μέσων  και τεχνολογικών επιτευγμάτων στην καλλιέργεια έχει σχεδόν εξαφανίσει αυτές τις εθιμικές πρακτικές.

 


Η εορτή της Παναγίας των Βλαχερνών (2 Ιουλίου) είναι και πάλι εθιμική αργία, καθώς η «Καψοδεματούσα» Παναγία καταστρέφει τις σοδειές των παραβατών, όπως επίσης οι εορτές της Αγίας Κυριακής (7 Ιουλίου) που καταστρέφει το ψωμί, και του Αγίου Βαρθολομαίου (11 Ιουλίου) που ρίχνει χαλάζι στα αμπέλια. Το ίδιο συμβαίνει και κατά την ήμερα της εορτής της Αγίας Μαρίνας (17 Ιουνίου), που προστατεύει τα μικρά παιδιά και διώχνει τα βλαπτικά ζωύφια από τα νοικοκυριά και τις καλλιέργειες, και κατά την οποία τελούνται απαρχές σύκων και σταφυλιών, ανάλογα με τις συνθήκες και τους όρους ωρίμανσης κάθε τόπου. Η εορτή του προφήτη Ηλία πάλι (20 Ιουλίου) έχει ηλιακό χαρακτήρα και μετεωρολογικό περιεχόμενο, και συνοδεύεται από δημοτελείς ζωοθυσίες, άναμμα εθιμικών πυρών και πανηγύρεις στα ξωκλήσια τού Αγίου, πού βρίσκονται σέ κορυφές βουνών και υψωμάτων.

 

Ο προφήτης Ηλίας θεωρείται προστάτης των γουναράδων της Καστοριάς, προφανώς λόγω της θαυματουργής «μηλωτής» του, που αναφέρεται στις σχετικές με την ανάληψη του γραφικές αφηγήσεις, και είναι εκείνος που στέλνει τη βροχή. Στο τέλος Ιουλίου δύο πανηγύρεις, της Αγίας Παρασκευής (26 Ιουλίου) και του Αγίου Παντελεήμονος (27 Ιουλίου) είναι ιαματικές. Η Αγία Παρασκευή , με τα πολλά αγιάσματά της στον βορειοελλαδικό χώρο, όπως αυτό στη Μάκρη της Αλεξανδρούπολης, προστατεύει τα μάτια και ο Άγιος Παντελεήμων θεραπεύει ασθενείς και αναπήρους.

 



Ο λαός πιστεύει πως στο πέρασμα στον Αύγουστο, το βράδυ της 31ης Ιουλίου, ανοίγουν οι ουρανοί, άρα είναι κατάλληλη στιγμή για τη διατύπωση ορισμένων αιτημάτων, τα οποία πάντοτε εισακούονται. Οι πρώτες έξι μέρες του Αυγούστου είναι «δρίμες», κατά τις οποίες αποφεύγουν να λούζονται, να πλένουν, να κόβουν ξύλα αλλά και ασκούν τα «μερομήνια», είδος μετεωρολογικής μαντείας σύμφωνα με την οποία προβλέπουν τον καιρό των δώδεκα μηνών που θα ακολουθήσουν, παράλληλα με την αυστηρή και πάνδημη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου. Η εορτή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος (6 Αυγούστου) αποτελεί ημέρα ψαροφαγίας, αποφυγής θαλάσσιων λουτρών και προσφοράς απαρχών από σταφύλια στους ναούς, όπου ευλογούνται και αρχίζει η κατανάλωσή τους.

 

Η εορτή της Κοιμήσεως τής Θεοτόκου (15 Αύγουστου) είναι πάνδημη, με πανηγύρεις. Ξεχωρίζουν οι νησιωτικές της Ευαγγελίστριας στην Τήνο και της Εκατονταπυλιανής στην  Πάρο, ζωοθυσίες, διασκεδάσεις, αλλά και σύναψη ποιμενικών  συμφωνιών, ακόμη και με την έναρξη χοιροσφαγίων και την προσφορά απαρχών μελιού, σε διάφορες περιοχές. Η βαθμιαία εξάπλωση της τελετής του επιταφίου και των εγκωμίων της Θεοτόκου, κατά τον εσπερινό της παραμονής, συντελεί ακόμη περισσότερο στον χαρακτηρισμό της ημέρας ως «Πάσχα του καλοκαιριού». Η απόδοση της εορτής της Κοιμήσεως πάλι (23 Αύγουστου) θεωρείται από το λαό το εννιαήμερο μνημόσυνο της Παναγίας, και εορτάζεται με πανηγύρεις, λιτανείες και ζωοθυσίες.

 

Πάνδημες είναι και οι εορτές του Αγίου Φανουρίου (27 Αύγουστου), που ανακαλύπτει τα χαμένα αντικείμενα και δέχεται τις τελετουργικές, γλυκιές και νηστίσιμες φανουρόπιτες, της απότομης της κεφαλής Ιωάννου του Προδρόμου (29 Αυγούστου), με την αυστηρή της νηστεία και την απαγόρευση κατανάλωσης καρπών πού θυμίζουν το αίμα του Προδρόμου (μαύρο σταφύλι, μαύρο σύκο κ.λπ.), με τις προσφορές στον Άγιο όσων υποφέρουν από πυρετούς και το άναμμα εθιμικών πυρών, σε περιοχές όπως η Απολλωνιάδα της Προύσας και της Αγίας Ζώνης (31 Αυγούστου). Η ήμερα αυτή θεωρείται «κλειδοχρονιά». καθώς από την επομένη 1η Σεπτεμβρίου αρχίζει το εκκλησιαστικό έτος, και σε πολλά μέρη, όπως για παράδειγμα στη Λέρο, παραθέτουν μειλιγμούς, με σπιτικά γλυκίσματα, στα στοιχειά που προστατεύουν το σπίτι, σύμφωνα με δοξασίες που κυριαρχούν στον εθιμικό βίο του λαού.

 

Πηγή: Εφημέριος, Ιούλιος – Αύγουστος 2015.

 

Βιβλιογραφία

Δ. Β. Οικονομίδης, «Θέρος», Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια 6 (1965). στ. 424-426.

Ξ. Φαρμακίδης, Κυπριακή λαογραφία, Λευκωσία 1938, σ. 43, 82.

Δ. Β. Οικονομίδης, Απεραθίτικα λαογραφικά σύμμεικτα. Αθήναι 1940.

Αν. Καραναστάσης, «Οι ζευγάδες της Κώ, η ζωή και οι ασχολίες τους», Λαογραφία 14 (1952), σ. 201-303.

Γ. Α. Μέγας, Ελληνικαί εορταί και έθιμα της λαϊκής λατρείας, Αθήναι 1957, σ. 212-232, 240-247.

Κ. Παπαθανάση-Μοτσιοπούλου, Λαογραφικά Θράκης 1, Αθήνα 1979, σ. 71-73.

Γ. Ν. Αικατερινίδης, «Απαρχές (λατρευτικές και ευετηρίας) στη νεοελληνική εθιμολογία». Λαογραφία 37 (1993-1994), σ. 61-73»

Αθ. Τσακνάκης, «Αγροτικά έθιμα Επανομής», Χρονικά Χαλκιδικής 6 (1963), σ. 245.

Δ. Ευαγγελίδης, «Συνήθεια του θέρου και της σποράς», Λαογραφία 3 (1911-1912), σ. 675-676.

Α. Πανάρετος, «Κυπριακή γεωργική λαογραφία», Κυπριακαί Σπουδαί 15 (1951),σ. ιε’- λε΄.

Αν. Βροντής,«Οι ζευγάδες της Ρόδου», Λαογραφία 12 (1938-1948), σ. 104-129.

Στ. Δ. Ήμελλος, Ζητήματα παραδοσιακού υλικού βίου (ενδεικτικές επισημάνσεις), Αθήνα 1993, σ. 109 κ.εξ.

Θαν. Κωστάκης, «Γεωργικά της Τσαχωνιάς», Λαογραφία 31 (1976-1978),σ. 43-150.

Στ. Δ. Ήμελλος – Αικ. Πολυμέρου – Καμηλάκη, Παραδοσιακός υλικός βίος τού ελληνικού λαού (ερωτηματολόγιο). Αθήνα 1983,σ.113-121.

H αναδημοσίευση του παραπάνω άρθρου ή μέρους του επιτρέπεται μόνο αν αναφέρεται ως πηγή το ORTHODOXIANEWSAGENCY.GR με ενεργό σύνδεσμο στην εν λόγω καταχώρηση.

 

Πηγή: www.orthodoxianewsagency.gr

 

 

Δευτέρα 1 Απριλίου 2024

Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε ψέματα σήμερα; Τι ισχύει με το έθιμο στην Ελλάδα


Πρωταπριλιά: Γιατί λέμε ψέματα σήμερα; Τι ισχύει με το έθιμο στην Ελλάδα




Κάθε χρόνο σαν σήμερα 1η Απριλίου αναβιώνει το έθιμο με τα ψέματα. Πού έχει τις ρίζες του και τι ισχύει για την Ελλάδα.

Τα ψέματα της Πρωταπριλιάς είναι ένα έθιμο που μας έχει έρθει από την Ευρώπη.

Υπάρχουν διάφορες εκδοχές σχετικά με τον τόπο και τον χρόνο που γεννήθηκε το έθιμο αυτό, όμως δύο από αυτές είναι οι επικρατέστερες.

Σύμφωνα με την πρώτη εκδοχή, το έθιμο ξεκίνησε από τους Κέλτες. Λαός της βορειοδυτικής Ευρώπης, οι Κέλτες, ήταν δεινοί ψαράδες. Η εποχή του ψαρέματος ξεκινούσε την 1η Απριλίου. Όσο καλοί ψαράδες όμως και να ήταν, την εποχή αυτή του χρόνου τα ψάρια πιάνονται δύσκολα. Έτσι και αυτοί, όπως προστάζει ο «κώδικας δεοντολογίας» των ψαράδων όλων των εποχών, έλεγαν ψέματα σχετικά με τα πόσα ψάρια είχαν πιάσει. Αυτή η συνήθεια έγινε, με το πέρασμα του χρόνου, έθιμο.

Η δεύτερη εκδοχή, που θεωρείται και πιο βάσιμη ιστορικά, θέλει γενέτειρα του εθίμου τη Γαλλία του 16ου αιώνα. Μέχρι το 1564 η πρωτοχρονιά των Γάλλων ήταν η 1η Απριλίου. Τη χρονιά αυτή όμως, και επί βασιλείας Καρόλου του 9ου, αυτό άλλαξε και Πρωτοχρονιά θεωρούταν πλέον η 1η Ιανουαρίου. Στην αρχή αυτό δεν το δέχτηκαν όλοι οι πολίτες. Οι αντιδραστικοί συνέχιζαν να γιορτάζουν, την παλαιά πλέον, πρωτοχρονιά τους την 1η Απριλίου, ενώ οι υπόλοιποι τους έστελναν πρωτοχρονιάτικα δώρα για να τους κοροϊδέψουν. Το πείραγμα αυτό μετατράπηκε με τον καιρό σε έθιμο.


Η Πρωταπριλιά στην Ελλάδα

Το έθιμο αυτό ήρθε και στην Ελλάδα και διαφοροποιήθηκε αποκτώντας μια ελληνική χροιά.

Η βασική ιδέα βέβαια παρέμεινε ίδια. Λέμε αθώα ψέματα με σκοπό να ξεγελάσουμε το «θύμα» μας. Σε κάποιες περιοχές, θεωρούν ότι όποιος καταφέρει να ξεγελάσει τον άλλο, θα έχει την τύχη με το μέρος του όλη την υπόλοιπη χρονιά. Σε κάποιες άλλες πιστεύουν ότι ο «θύτης» θα έχει καλή σοδειά στις καλλιέργειες του. Επίσης το βρόχινο νερό της πρωταπριλιάς, θεωρούν μερικοί, ότι έχει θεραπευτικές ιδιότητες. Όσο για το «θύμα», πιστεύεται ότι, σε αντίθεση με τον «θύτη», θα έχει γρουσουζιά τον υπόλοιπο χρόνο και πιθανότατα αν είναι παντρεμένος, θα χηρέψει γρήγορα.

Σύμφωνα με τον Έλληνα λαογράφο Δημήτριο Λουκάτο το έθιμο αυτό αποτελεί ένα σκόπιμο «ξεγέλασμα των βλαπτικών δυνάμεων που θα εμπόδιζαν την όποια παραγωγή» όπως είναι η αρχή του μήνα τόσο για το Μάρτιο, όσο και τον Απρίλιο υποχρεώνοντας πολλούς να λαμβάνουν διάφορα «αντίμετρα».

Επίσης και ο Έλληνας λαογράφος Γεώργιος Μέγας συμφωνεί πως η πρωταπριλιάτικη ψευδολογία παραπλανά ελλοχεύουσες δυνάμεις του κακού, έτσι ώστε να θεωρείται από τον λαό ως σημαντικός όρος μαγνητικής ενέργειας (έλξης ή αποτροπής) για μια επικείμενη επιτυχία.


Πηγή : newsbomb .gr