...Ο Νόστος Γαλατσίου Λαογραφικός & Χορευτικός Όμιλος σας εύχεται Καλή Σαρακοστή

Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου 2023

«Γειά σου, Παπαρούνα μου» [Στα τρία] - Παρακάλαμος Ιωαννίνων

 «Γειά σου, Παπαρούνα μου» [Στα τρία] - Παρακάλαμος Ιωαννίνων

 


Εμβληματικό τραγούδι της αγάπης σε τρίσημο ρυθμό (3/4) και χορό «στα τρία» από τον Παρακάλαμο νομού Ιωαννίνων. Τραγούδι που συνήθως ερμηνευόταν a capella, με την τοπική πολυφωνία του Παρακαλάμου, η οποία επί της ουσίας αποτελεί διφωνία (η βασική φωνή και το ισοκράτημα), εδώ σε μία μοναδική ερμηνεία υπό τη συνοδεία της ορχήστρας των Χαλιγιάννηδων.

 

Το τραγούδι κατέγραψε ο Μακεδόνας ερευνητής της παραδοσιακής μουσικής Κώστας Τσώνης [καταγόμενος από την περιοχή του Βοΐου (Ανασελίτσας)], ο οποίος βρέθηκε στις 29 Απριλίου του 1992 στον Παρακάλαμο και κατέγραψε στο τραγούδι τις δύο αδερφές που αποτέλεσαν ταυτόχρονα εμβληματικές μορφές της Παρακαλαμιώτικης πολυφωνίας, την Φρόσω Χαρίση και την Όλγα Μπίκα. Η κυρά Φρόσω έφυγε από τη ζωή στις 17/02/2010, δύο χρόνια μετά το παιδί της και η κυρά Όλγα έφυγε τον Μάιο του 2022, σε βαθύ γήρας. Αμφότερες αποτέλεσαν κορυφαίες μοιρολογίστρες, τρανές τραγουδίστριες και τις βασικότερες εκπροσώπους της Παρακαλαμιώτικης πολυφωνίας.

 

Το ηχητικό υλικό αντλήθηκε από το προσωπικό προφίλ του κυρίου Τσώνη:  https://www.gstatic.com/youtube/img/watch/social_media/facebook_1x.png / 10218940584845132  

 

Σε αυτή την ηχογράφηση, ο κύριος Κώστας Τσώνης κατέγραψε την κυρά Φρόσω, την κυρά Όλγα και μαζί και άλλους Παρακαλαμιώτες με τη συνοδεία της κομπανίας των Χαλιγιάννηδων. Έπειτα τους πήρε και έδωσαν παράσταση στο Λουξεμβούργο.

 

Το φωτογραφικό υλικό αντλήθηκε από το αρχείο του Πολυφωνικού Καραβανιού: https://www.polyphonic.gr/index.php?l...

 

Το τραγούδι έχει κυκλοφορήσει και σε στουντιακή a capella ηχογράφηση, στον διπλό δίσκο «Καταγραφές Τραγουδιών στον Παρακάλαμο», υπό την επιμέλεια του Βασιλείου Ράπτη:   https://www.gstatic.com/youtube/img/watch/yt_favicon.png • ΓΕΙΑ ΣΟΥ, ΠΑΠΑΡΟΥΝΑ ΜΟΥ - Πολυφωνικό ...  

 

Ακούστε το τραγούδι:

https://www.youtube.com/watch?v=Fp0BKp7P2J4

 

 

Οι στίχοι:

Εψές προψές, απέρασα, γεια σου ωρ' Παπαρούνα μου.

ν-από τη γειτονιά σου, Παπαρούνα μ' γεια σου, γεια σου

ν- από τη γειτονιά σου, και γλυκό είν' το φίλημά σου.

'Κούγω που σε μαλώνανε, άι ωρ' Παπαρούνα μου

η μάνα σου κι η θειά σου, Παπαρούνα μ' γεια σου γεια σου

η μάνα σου κι η θεια σου και γλυκό είν' το φίλημά σου.

Κι αν σε μαλώνανε για με, άι ωρ' Παπαρούνα μου

να μη ξαναπεράσω, Παπαρούνα μ' γεια σου γεια σου

να μην ξαναπεράσω και γλυκό είν' το φίλημά σου.

Πέρνα λεβέντη μ' πέρναγε, γεια σου ωρ' Παπαρούνα μου.

Όπως περνούσες πρώτα στης αγάπης σου την πόρτα.

 

Πηγή: youtube.com – greek folk music

lifo.gr

 

 

 

Πέμπτη 14 Δεκεμβρίου 2023

Άγιος Ελευθέριος-15 Δεκεμβρίου: Έθιμα ανά την Ελλάδα

Άγιος Ελευθέριος-15 Δεκεμβρίου: Έθιμα ανά την Ελλάδα

 



 

Ο Άγιος Ελευθέριος είναι πολύ θαυματουργός. Ελευθερώνει τους φυλακισμένους, αλλά και τις έγκυες.

 

Θεωρείται ο προστάτης του τοκετού και θεωρείται μέχρι σήμερα ο προστάτης και ο ευεργέτης για τις επίτοκες γυναίκες, τις εγκύους, οι οποίες πάντοτε τον επικαλούνταν, προκειμένου να φτάσουν να «ελευθερωθούν» με τον καλύτερο τρόπο.

 

Πολλές γυναίκες επικαλούνται τη βοήθειά του και ακουμπούν το εικονισματάκι του αγίου πάνω τους. «Αϊ-Λευτέρη, λευτέρωσέ με» απευθύνονται στον `Αγιο προστάτη και ποτέ τη μέρα της γιορτής του δεν πιάνουν βελόνα στα χέρια τους.

 

Στη Θράκη οι έγκυες τιμούν ιδιαιτέρως τον Άγιο Ελευθέριο. Μαζί με τον Αγιο τιμούν, πολλές φορές, την ανύπαρκτη «αγία» Λεχούσα και τον επίσης ανύπαρκτο «άγιο» Αύκουλα.

 

Στην Θεσσαλονίκη και τις Σέρρες λένε: «Αϊ Λευτέρη μ’ λευτερώσε την, Αϊ μου Αύκουλα αυκόλυνέ την».

 

Σε πολλά μέρη, όπως στη Λέσβο, δεν είναι μόνο οι έγκυες που τάζουν άρτους στον Άγιο, αλλά και οι μαμές, για να τους «βγαίνουν καλά οι γέννες».

 

Ακόμη, σε περίπτωση δύσκολου τοκετού, οι μέλλουσες μητέρες τάζουν το παιδί τους στον Άγιο και του δίνουν το όνομά του.

 

Ανήμερα του Αγίου Ελευθερίου, στις 15 Δεκεμβρίου, οι Πολίτισσες, και κυρίως οι Ταταυλιανές, έφτιαχναν δίσκους με κόλλυβα και τελούσαν τρισάγια στους τάφους για τους αγαπημένους τους εκλιπόντες, ώστε να αγαλλιάσουν οι ψυχές τους ενόψει Χριστουγέννων. Πρόκειται για μια πρακτική που δεν είναι ευρέως γνωστή σε άλλα μέρη του ελληνισμού. Και αυτό γιατί ο Άγιος Ελευθέριος έχει συνδεθεί κυρίως με την εγκυμοσύνη. Στον Πόντο, για παράδειγμα, οι εγκυμονούσες προσεύχονταν για να «ελευθερωθούν γρήγορα». «Ας σον Αε-Λευτέρ’ έρθα, ο Θεός να ελευθερών’ τσε» έλεγαν στις εγκύους.

 

Πηγή: ekklisiaonline.gr

pontosnews.gr