Ιστορία και πολιτισμός: Ήθη και Έθιμα της Θεσσαλίας

Ιστορία και πολιτισμός: Ήθη και Έθιμα της Θεσσαλίας

 

Η Θεσσαλία είναι η περιοχή της Ελλάδας που συμπεριλαμβάνει μια σειρά από νομούς όπως το νομό Λαρίσης, Τρικάλων, Καρδίτσας και Μαγνησίας. Ο τόπος της Θεσσαλίας έχει μια μακρά παράδοση αλλά και ιστορία που καλύπτει από την προϊστορική μέχρι και την σύγχρονη εποχή.

 

Η Θεσσαλία ακόμα και από τα αρχαία χρόνια είχε σπουδαίο ρόλο στην Ελληνική ιστορία, καθώς διαμόρφωσε τον δικό της χαρακτήρα τόσο σε κοινωνικό, σε οικονομικό, αλλά και πολιτιστικό επίπεδο. Να πούμε επίσης ότι η Θεσσαλία αποτέλεσε την πατρίδα πολλών σημαντικών ανθρώπων της ιστορία όπως για παράδειγμα του Ασκληπιού.

 

Ένα όμως από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά της Θεσσαλίας είναι τα ξεχωριστά ήθη και έθιμα που υπάρχουν. Η Θεσσαλία είναι μια από τις περιοχές της Ελλάδας με έντονο πολιτιστικό χαρακτήρα και πολλά έθιμα που πάμε στοίχημα πως θα σας αρέσουν. Περνούν από γενιά σε γενιά, όπως για παράδειγμα τα μεγάλα πανηγύρια.

 

Σε αυτό το άρθρο θα ανακαλύψουμε τα 6 σημαντικότερα ήθη και έθιμα που αναβιώνουν μέχρι και σήμερα στην περιοχή της Θεσσαλίας.

 

 

Γιορτή της Θεσσαλίας

Ένα από τα σημαντικότερα έθιμα στην περιοχή της Θεσσαλίας που συνεχίζει μέχρι και σήμερα να διοργανώνεται κάθε χρόνο είναι η γιορτή της Θεσσαλίας. Διοργανώνεται κάθε χρόνο από 23 μέχρι και 25 Ιουλίου στην περιοχή Στόμιο ένα καταπράσινο τοπίο ανάμεσα από λόφους και μικρά βουνά.

 

Το τριήμερο της γιορτής ξεκινούν και πολλές εκδηλώσεις και δραστηριότητες που σχετίζονται στενά με την παράδοση. Αθλητικοί αγώνες, παραδοσιακοί χοροί αλλά και πολύ ψήσιμο είναι κάποια από τα χαρακτηριστικά που συνθέτουν αυτή την ξεχωριστή γιορτή για όλους τους ντόπιους.

 

Πολλοί είναι αυτοί που ταξιδεύουν από άλλες περιοχές της χώρας ακόμα και από το εξωτερικό για να βρεθούν στην μεγάλη γιορτή της Θεσσαλίας. Θα πρέπει επίσης οι επισκέπτες να γνωρίζουν ότι η γιορτή έχει και θρησκευτικό χαρακτήρα καθώς τις μέρες του πανηγυριού γιορτάζουν και πολλοί σημαντικοί άγιοι της ορθοδοξίας.

 

 

Λαζαρίνες

Οι Λαζαρίνες είναι ένα από τα πιο ξακουστά και ξεχωριστά έθιμα για το Σάββατο του Λαζάρου στο οποίο συμμετείχαν νεαρές γυναίκες. Αυτό το έθιμο συμβαίνει στην περιοχή της Κοζάνης και σηματοδοτεί την έναρξη της πασχαλινής περιόδου.

 

Οι Λαζαρίνες είναι ένα έθιμο όπου οι ρίζες του φτάνουν μέχρι την περίοδο της αρχαιότητας, το συγκεκριμένο έθιμο σχετίζεται και με την φύση, την γονιμότητα και την ανανέωση. Οι Λαζαρίνες λοιπόν ξεκινούσαν από την περιοχή Κονάκι και το απόγευμα κατέληγαν στην κεντρικές πλατείες όλων των χωριών της Κοζάνης.

 

Ο χορός που διοργανώνονταν ονομάζονταν Τσίντσιρο και θεωρούνταν ως το αποκορύφωμα της όλης διαδικασίας. Στον χορό αυτόν μπορούσαν να συμμετέχουν όλες οι γυναίκες ακόμα και οι παντρεμένες.

 

Πλέον ο χορός αυτός συμβαίνει σε ένα μόνο χωριό της Θεσσαλίας καθώς το έθιμο έχει αρχίσει να σβήνει από την παράδοση.

 

 

Η γουρουνοχαρά

Η γουρουνοχαρά είναι το σημαντικότερο χριστουγεννιάτικο έθιμο που συνεχίζει να αναβιώνει στην περιοχή της Θεσσαλίας μέχρι και σήμερα. Την περίοδο από τις 26 μέχρι και την επόμενη μέρα 27 Δεκεμβρίου οι κάτοικοι της Θεσσαλίας έσφαζαν τα οικόσιτα γουρούνια και στην συνέχεια τα μαγείρευαν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.

 

Λέγεται ότι μόλις έσφαζαν το γουρούνι, η μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα της οικογένειας έκανε κομμάτια τα κάρβουνα με ένα φτυάρι έτσι ώστε να μην πειράξουν την οικογένεια οι καλικάντζαροι των Χριστουγέννων.

 

Μια συνήθεια που επικρατούσε εκείνα τα χρόνια είναι το δέρμα των χοίρων να χρησιμοποιείται για την κατασκευή υποδημάτων για τα μέλη της οικογένειας. Το σφάξιμο ήταν δουλειά των αρσενικών μελών της οικογένειας, αλλά στο βράσιμο και στις υπόλοιπες ετοιμασίες συμμετείχαν ενεργά και τα θηλυκά μέλη της οικογένειας.

 

 

Γιορτή κάστανου

Η γιορτή κάστανου διοργανώνεται κάθε χρόνο στην περιοχή του Πηλίου στα τέλη Οκτώβρη στο χωριό Ξουρίχτι. Οι επισκέπτες που θα βρεθούν στην γιορτή κάστανου θα έχουν την ευκαιρία να δοκιμάσουν πολλές διαφορετικές ποικιλίες κάστανου και να τα συνοδεύσουν με κρασί Πηλίου.

 

Στην γιορτή κάστανου υπάρχουν γνώστες της παράδοσης και του εθίμου όπου θα ενημερώσουν τους επισκέπτες για τα τοπικά προϊόντα, για το που και πως αυτά παρασκευάζονται, αλλά και πού μπορεί κανείς να τα βρει και να τα αγοράσει.

 

 

Μπαμπαλιούρια

Τα μπαμπαλιούρια είναι ακόμα ένα σημαντικό έθιμο για την περιοχή της Θεσσαλίας που συνεχίζει να γίνεται σε κάποια χωριά μέχρι και σήμερα. Σύμφωνα με την παράδοση μεταμφιεσμένοι άντρες με μάσκες ζώων κάνουν βόλτες στα χωριά δίνοντας ευχές στους περαστικούς.

 

Οι μεταμφιεσμένοι άντρες ξεκινούν από τις εκκλησίες των χωριών και επισκέπτονται όλα τα σπίτια του χωριού για να μοιράσουν ευχές σε αυτούς που γιορτάζουν, αλλά και όχι μόνο. Τα μπαμπαλιούρια ξεκινούν με την νέα χρονιά δηλαδή αρχές Ιανουαρίου.

 

Οι μεταμφιεσμένοι άντρες συνηθίζουν να φορούν πάνω τους κουδούνια όπου αυτά σηματοδοτούν την έναρξη της νέας χρονιάς.

 

 

Το τάισμα της βρύσης

Για το τέλος αφήσαμε το σημαντικότερο έθιμο που συνεχίζει να αναβιώνει ακόμα σε πολλές περιοχές της Θεσσαλίας. Είναι μια διαδικασία που συναρπάζει όποιον την ακούσει!

 

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση οι νεαρές κοπέλες των χωριών πηγαίνουν στην πιο κοντινή βρύση το βράδυ των Χριστουγέννων ή της Πρωτοχρονιάς για να πάρουν το “άκραντο νερό”, στην συνέχεια αλείφουν την βρύση με βούτυρο και μέλι με την προσδοκία ότι όπως τρέχει το νερό έτσι να τρέχει και η ευτυχία και η προκοπή μέσα στο σπίτι.

 

Λέγεται επίσης ότι όποια κατάφερνε να φτάσει πρώτη στην βρύση αυτή θα ήταν και η πιο τυχερή σε όλη την διάρκεια του χρόνου.

 

Στο τέλος αυτής της διαδικασίας οι κοπέλες έριχναν ένα Βατόφυλλο και 3 χαλίκια στην γούρνα της βρύσης και έτρεχαν στο σπίτι τους ελπίζοντας ότι η τύχη θα τους χαμογελάσει.

 

 

Οι γεύσεις της Θεσσαλίας

Τέλος θα πρέπει να αναφερθούμε και στις γεύσεις της Θεσσαλίας που αποτελούν μέρος των εθίμων και της παράδοσης του τόπου αυτού.

 

Πολλά χωριά της Θεσσαλίας φημίζονται για τις υπέροχες πεντανόστιμες πίτες, όπως τυρόπιτες, πίτες με κοτόπουλο ή κιμά και οι ξακουστές χορτόπιτες Θεσσαλίας. Επιπλέον η Θεσσαλία διαθέτει τα καλύτερα τυριά και γαλακτοκομικά προϊόντα.

 

Άλλα προϊόντα που αξίζει να αναφερθούν είναι βεβαίως το κρασί Θεσσαλίας λόγω της πολύχρονης και εκτεταμένης καλλιέργειας αλλά και το αμύγδαλο Λάρισας.

 

 

Πηγή: e-thessalia.gr