Η ελιά ως σύμβολο ανά τους αιώνες

 

 

Η ελιά είναι ένα από τα παλαιότερα σύμβολα στον κόσμο και ένα από τα πιο σημαντικά στη Μεσόγειο. Αυτό είναι κάτι απολύτως φυσικό γιατί είναι στενά συνδεδεμένη με τις κοινωνίες μας από τα αρχαία χρόνια.

 

Σύμβολο ευημερίας και πλούτου
Οι ελαιώνες και οι κάμποι με ελιές θεωρούνταν μέρη ηρεμίας, αυτοσυγκέντρωσης και ευημερίας για την ανθρώπινη ψυχή. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η φιλονικία μεταξύ της Θέας Αθηνάς και του Ποσειδώνα για το ποιος θα οριζόταν προστάτης της Αθήνας. Είναι γνωστό ότι η Αθηνά επικράτησε και διατήρησε τον πλούτο και την ευμάρεια της πόλης.

 

Σύμβολο εξαγνισμού και μυστικισμού
Το κλαδί της ελιάς συνδέεται με το Θείο από την αρχαιότητα. Ως σύμβολο της θεάς Αθηνάς, συχνά χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετές ως μέσο εξαγνισμού και ελπίδας των πιστών. Σε κάποιους ναούς ήταν υποχρεωτικό να φορέσεις ένα στεφάνι ελιάς για να εισέλθεις.

 

Σύμβολο Δύναμης και Εξουσίας
Εκείνος που κατείχε ελαιώνες ή πλοία φτιαγμένα από ξύλο ελιάς, θεωρούνταν ανώτερος. Το ρόπαλο του Ηρακλή ήταν φτιαγμένο από ελιά, συμβολίζοντας έτσι την ανδρεία και τη ρώμη του, όπως και το ξύλο που χρησιμοποίησε ο Οδυσσέας για να τυφλώσει τον Κύκλωπα Πολύφημο, που συμβόλιζε την σοφία και την εξυπνάδα του.

 

Σύμβολο Θρησκείας και Ελπίδας
Οι ελιές και το ελαιόλαδο, πέρα από την καθημερινή διατροφική σημασία για τους ανθρώπους, κατέχουν και συμβολικούς σκοπούς. Για τους χριστιανούς αντικατοπτρίζει ”την πίστη των δικαίων” και για την εκκλησία ”τον ιερό καρπό”. Το κατάλευκο περιστέρι που φέρει ένα κλαδί ελιάς, μια εικόνα από την εποχή του Νώε, αποτελεί ένα αιώνιο σύμβολο ειρήνης και ελπίδας για όλους μας.

 

Σύμβολο Αθλητισμού
Σύμφωνα με πολλές πηγές, το βραβείο για τους νικητές των Ολυμπιακών αγώνων ήταν ο “Κότινος”, ένα στεφάνι ελιάς φτιαγμένο από την αγριελιά που φύτρωνε έξω από το ναό του Δία στην Ολυμπία. Επιπροσθέτως, στο νικητή δίνονταν τόνοι ελαιόλαδου σε πιθάρια ως έπαθλο.

 

 

Ιστορία της Ελιάς

Η ιστορία της ελιάς, ξεκινά πριν 7000 χρόνια και είναι συνδεδεμένη με τη ζωή των ανθρώπων της Μεσογείου , την καθημερινότητα και τις συνήθειές τους. Οι ιστορικοί καθιστούν την λεκάνη της Μεσογείου σαν το μέρος όπου πρωτοεμφανίστηκαν τα ελαιόδεντρα.

 

Σήμερα η καλλιέργεια της ελιάς είναι πολύ διαδεδομένη σε ολόκληρη τη Μεσόγειο και η κατανάλωση του καρπού είναι βασικό στοιχείο της μεσογειακής διατροφής. Η ελιά είναι ένα δέντρο που αγαπά τον μεσογειακό ήλιο και την θάλασσα, μεγαλώνει και σε άγονα εδάφη και έχει μεγάλη αντοχή στην ανομβρία.

 

Η ελιά σε μικρή ηλικία χρειάζεται την φροντίδα του παραγωγού και ξεκινά να δίνει καρπούς στην ηλικία των 7 ετών. Στην ηλικία των 30-70 ετών βρίσκεται σε πλήρη ανάπτυξη. Η φυσιολογική διάρκεια ζωής ενός ελαιόδεντρου είναι 300 έως 600 χρόνια. Υπάρχουν ελιές ανά τον κόσμο με ηλικία που ξεπερνούν τα 1.000 χρόνια.

 

Στον Μεσογειακό χώρο τα ελαιόδεντρα ανθοφορούν στα τέλη της Άνοιξης ενώ η συγκομιδή της ελιάς ξεκινά από τα τέλη Σεπτεμβρίου και τελειώνει τον Φεβρουάριο ανάλογα την ποικιλία της ελιάς.

 

Οι Έλληνες ήταν ο πρώτος λαός που καλλιέργησε ελιές στον ευρωπαϊκό χώρο της Μεσογείου. Η ελιά συντρόφεψε τους Έλληνες τόσο σε εποχές ευμάρειας, όσο και σε εποχές στέρησης. Οι καρποί της ελιάς, το λάδι της, αλλά και τα κλαδιά της, χρησιμοποιήθηκαν στο εμπόριο, έθρεψαν και μεγάλωσαν υγιεινά γενιές και γενιές, πρόσφεραν μακροζωία και προστασία από διάφορες αρρώστιες. Η Ελιά για τους Έλληνες είναι ένα ευλογημένο δέντρο, ένα πολύτιμο δώρο της φύσης που έχει συνδεθεί με την ιστορία και τον πολιτισμό της Ελλάδος.

 

Ακόμα και σήμερα στις γεωργικές περιοχές της χώρας, μία ελιά φυτεύεται όταν γεννιέται ένα παιδί. Η ελιά και το παιδί θα μεγαλώσουν ταυτόχρονα. Όταν το παιδί ξεκινήσει το σχολείο, στην ηλικία των 6 ετών, η ελιά είναι έτοιμη να δώσει καρπούς. Η ελιά θα μεγαλώσει με την οικογένεια, θα επιζήσει και θα βρίσκεται εκεί πολλές γενιές αργότερα για να θυμίζει την συνέχεια και την εξέλιξη της ζωής.

 

Για την Ελλάδα και τους Έλληνες η ελιά είναι πολύ περισσότερα από ένα δέντρο. Είναι πολιτισμός, ιστορία, παράδοση και μυθολογία. Είναι σύμβολο ειρήνης.

 

Δίστιχα για την ελιά

 

Είναι δέντρα πολλά στη γη, σαν την ελιά δεν είναι
βρέχει, χιονίζει, λιάζεται και πάντα δροσερή ’ναι.

 

Μα γω αγαπώ την την ελιά, γιατί βγάνει το λάδι
και φέγγει στην αγάπη μου όντε δειπνά το βράδυ.

 

Απόψε μόνο κι αύριο αργά θα ν’ είμαστε νομάδι
κι ύστερα ξεχωρίζομε ωσάν τσ’ ελιάς το λάδι.

 

Πηγή:

miaelia.com

ilida.gr

domnasamiou.gr