Το Παραδοσιακό Ελαιοτριβείο

 

Το Παραδοσιακό Ελαιοτριβείο

Στα ελαιοτριβεία αυτά, του παλαιού τύπου, ο καρπός της ελιάς περνά από τρία στάδια για να μας δώσει το ελαιόλαδο. Αρχικά, τα σακιά στα οποία περιέχεται, αδειάζονται μέσα σε ένα μεγάλο ξύλινο χωνί. Από εκεί πέφτουν σε μικρές ποσότητες οι ελιές πάνω σε ένα πέτρινο κυκλικό επίπεδο, όπου και πολτοποιούνται από δυο λιθάρια - κυλινδροειδείς πέτρες οι οποίες κινούνται με τη δύναμη ανθρώπινου χεριού ή από κάποιο μουλάρι το οποίο περιστρέφει τον άξονα.

Ο πολτός που παράγεται, συγκεντρώνεται σε δοχεία και μοιράζεται στους <<ντορβάδες>> που είναι πλεγμένοι με σκοινί και έχουν κυκλικό σχήμα. Στη συνέχεια οι ντορβάδες αυτοί τοποθετούνται ο ένας πάνω στον άλλο και συγκρατούνται από έναν άξονα που περνά από την τρύπα που έχει ο καθένας στο κέντρο του.

Όλα μαζί τοποθετούνται στην πρέσα, όπου παίζει σημαντικό ρόλο ο ανθρώπινος παράγοντας αφού δεν είναι μηχανοκίνητα, αλλά ένας εργάτης βάζει τον ώμο του κάτω από το κινούμενο τμήμα και την πιέζει με όλη του τη δύναμη προς τα πάνω. Η διαδικασία αυτή δεν είναι εύκολη αφού είναι επίπονη και χρονοβόρα, καθώς το υγρό που περιείχε ο πολτός, το ζυμάρι, όπως έλεγαν, ρέει με αργούς ρυθμούς. Αφού λοιπόν συγκεντρωθεί το ακάθαρτο αυτό ελαιόλαδο μεταφέρεται στη λίμπα, που έιναι ένα είδος στέρνας, και αναμειγνύεται με αναβραστό νερό από τα καζάνια.

Η διαδικασία που ακολουθεί είναι πολύ λεπτή και χρονοβόρα καθώς ένας εργάτης, ο <<κουμανταδόρος>>, πρέπει να διαχωρίσει το νερό από το λάδι. Αυτό γίνεται με μια κανάτα με την οποία αφαιρεί το λάδι που έχει κορφιάσει, χωρίς όμως να μπορεί να το κάνει γρήγορα για να μη μαζέψει και νερό. Αυτή η εργασία απαιτούσε εμπειρία και υπομονή καθώς δεν υπήρχε η δυνατότητα να δεί ούτε το σημείο που βρίσκεται η επιφάνεια του νερού ούτε πόσο λάδι απέμεινε.

Φυσικά η φθορά ήταν μεγάλη αφού δεν υπήρχε τρόπος να διαχωριστεί όταν οι δύο επιφάνειες έτειναν να ταυτιστούν. Κάπως έτσι λοιπόν λειτουργούσαν τα <<λιοτρίβια>> εκείνη την εποχή, για να <<βγάλουν>> το λάδι του κοσμάκη.

Πηγή : http://ellas2.wordpress.com/